Bir Bilge Arketipi, Muzip Bir Romancı:  Engin Geçtan

[TPD Bülteni  •  Cilt 21  •  Sayı 1  •  2018   |   31]

İzmir’de olduğum dönemlerde bir akşam sosyal medya üzerinden çok sevdiğim dolma kalemimi kaybettiğime dair hayıflanmıştım. O akşam Timuçin Oral hocanın “Evrende hiçbir şey kaybolmaz….” cevabı tanışmamıza vesile olmuştu. Daha sonra İstanbul’a geldiğimde Timuçin hoca beni önce Engin Geçtan’ın kitaplarıyla sonra da kendisiyle tanıştırdı. Böylece, yazarın hayatını ve romanlarını konu edinen bir metin hazırlamak için kendisiyle çalışma imkanı elde ettim. Beni Timuçin hocayla tanıştıran cümlenin Engin hocadan ilhamla olduğunu öğrendiğimde Hayat kitabı düşmüştü aklıma. Şimdi, o akşam, Engin hocanın haberi dahi olmadan tetiklediği etkileşimin izlediği rotaya ve yıllar sonra vardığı döngüsel noktaya baktığımda, tam da onun kuantum hikayelerine yakışır nitelikte olduğunu görüyorum. Rahatlıkla Mesela Saat Onda romanından bir parça olabilirmişiz gibi geliyor.

Engin hocanın roman yazarlığı pek de planlı programlı başlamamış. Yeni aldığı bilgisayarını denemek için yazageldiği bazı cümleler bir süre sonra arada bir başına oturup kafa dağıttığı bir aktivite haline dönüşmüş. Bu notları gören Atıf Yılmaz yazdıklarını ilginç bulunca hocayı teşvik etmiş. Ortaya çıkan hikayenin bir film olabileceği düşüncesiyle düzenli bir şekilde yazmaya devam eden Geçtan sonunda Kırmızı Kitabın Öyküsü’nü bitirmiş. Biraz da bu nedenle hocanın metinleri arasında görselliği en kuvvetli, en sinematografik olandır Kırmızı Kitap. Her ne kadar filmi yapılamamış olsa da -ki bu maceranın detaylarını biyografisinde yazmıştım- Kırmızı Kitap’la beraber Engin hoca roman yazarlığına adım atmış. Bugünse Dersaadet’te Dans, Bir Günlük Yerim Kaldı İster Misiniz?, Kızarmış Palamutun Kokusu, Tren, Kuru Su ve Mesela Saat Onda romanlarıyla çağdaş Türk edebiyatında kendine özgü bir yeri var.

Her yazarın zamanla oluşan ve oturan bir yazarlık sesi, üslubu olur. Engin hocanın kendine özgü üslubu muzipliğinde yatar. Bu muziplik bulaşıcıdır da, siz de kendinizi çoğu zaman gülümserken, hatta kahkaha atarken bulabilirsiniz. Meraklı kişiliği, çok çeşitli ilgi alanları ve dolu dolu yaşanmış ömrü romanlarını besler. Varoluşçu felsefeden kuantum teorilerine birçok farklı durağa uğrayan anlatılarında zengin entelektüel birikimiyle keyifli dünyalar kurar. Onun romanlarını okumak hem zenginleştirici hem eğlencelidir. Geleneksel zaman, uzam ve karakter mevhumlarını hiçe sayarak hikayelerini muzip bir yazarın oyun bahçesine çevirir. Tüm bunları yaparken, kendine özgü mizahi yaklaşımıyla, varoluşa ve hayata dair ciddi sorular sordurmayı ihmal etmez. Arketipler ve mitlerin fantastik dünyasını bilimin ve tarihin anlatılarıyla harmanlarken edebiyatın sınırlarını zorlar. Engin Geçtan “bilmeden” etkileyici bir postmodernist tarz yaratmıştır.

Bir ömür boyunca hayatlarına dokunduğu nice öğrencisi, meslektaşı, hastası ve okuruyla karşılaştırıldığında benim Engin hocayla tanışmam geç oldu belki. Ama, bugün gururla söyleyebiliyorum ki, deneyimlediği güzelliklerin ve dolu dolu yaşanmış hayatının detaylarını bir bütünlüğe dokumak da bana kısmetmiş. Biyografisini kaleme alırken hayatına dair birçok hikayesini ondan şahsen, kendi önemsediği haliyle dinlemek ve onu kendi hayatının hikaye anlatıcısıyken gözlemlemek özel bir deneyimdi. Arada yazarlık hallerimiz takışsa da, her zaman neşeli, öğretici ve kıymetli sohbetlerimiz oldu. Anlattığı her hikaye biyografisinde yer almadı belki ama benim yazacağım hayat hikayesinin teknik yapısının onun yaratıcılığını tümüyle kapsayıp kavraması beklenemezdi. Onun zengin, özgün, dolu dolu hayatını ve yazdığı onlarca harika kitabı hepi topu birkaç bin kelimede toparlamak kolay olmadı ve yazılandan çok daha fazlası hatıralarımın hazine sandığına kaldı. Engin Geçtan bilgeliğinden nasiplenebilmiş olmak ise bir ayrıcalık olmaya devam ediyor.

Burcu Alkan, PhD

Yazının aslı için: https://www.researchgate.net/publication/336667058_Engin_Gectan
Hocanın İngilizce biyografisi için: https://www.researchgate.net/publication/336667058_Engin_Gectan